Farm Pond Scheme 2025 महाराष्ट्र हे एक कृषी प्रधान राज्य असून येथील बहुतांश लोकसंख्या शेतीवर अवलंबून आहे. परंतु राज्यातील अनेक भागांमध्ये पाण्याची तुटवडा ही एक गंभीर समस्या आहे. विशेषतः मराठवाडा आणि विदर्भ या प्रदेशांमध्ये दुष्काळाचे संकट वारंवार निर्माण होते. या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने एक महत्त्वाची योजना राबवली आहे – ‘मागेल त्याला शेततळे योजना’.
महाराष्ट्रातील शेतकरी पारंपारिक पध्दतीने शेती करतात आणि त्यांचे मुख्य अवलंबन हे पावसाचे पाणी आहे. परंतु अनियमित पावसामुळे आणि दुष्काळी परिस्थितीमुळे शेतकऱ्यांना अनेक अडचणींचा सामना करावा लागतो. पिकांना योग्य वेळी पाणी न मिळण्याने उत्पादन घसरते आणि शेतकऱ्यांचे नुकसान होते. या सर्व बाबी लक्षात घेऊन महाराष्ट्र शासनाने 9 फेब्रुवारी 2016 रोजी ‘मागेल त्याला शेततळे योजना’ मंजूर केली.
योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट
या योजनेचे प्राथमिक ध्येय हे आहे की राज्यातील प्रत्येक इच्छुक शेतकऱ्याला शेततळे उपलब्ध करून देणे. शेततळ्याद्वारे शेतकरी पावसाचे पाणी साठवून ठेवू शकतो आणि गरजेनुसार आपल्या शेतीसाठी त्याचा वापर करू शकतो. यामुळे शेतकरी वर्षभर कोणतेही पीक घेऊ शकतो आणि पाण्याच्या कमतरतेमुळे होणारे नुकसान टाळू शकतो.
शेततळे बांधल्यामुळे शेतकऱ्याला खालील फायदे होतात:
- पावसाचे पाणी संचयित करून वापरता येते
- वर्षभर शेतीसाठी पाणी उपलब्ध राहते
- पिकांचे उत्पादन वाढते
- दुष्काळाचा प्रभाव कमी होतो
- शेतकऱ्याचे उत्पन्न वाढते
योजनेचे तपशील
सध्या या योजनेअंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांना शेततळे बांधण्यासाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाते. महाराष्ट्र शासन शेततळे बांधण्यासाठी 50,000 रुपयांपेक्षा जास्त अनुदान देते. काही विशिष्ट परिस्थितीत हे अनुदान 75,000 रुपयांपर्यंत जाऊ शकते. पहिल्या टप्प्यात 51,369 शेततळे तयार करण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे.
पात्रता
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्याने खालील अटी पूर्ण केल्या पाहिजेत:
मूलभूत अटी:
- अर्जदार महाराष्ट्राचा मूळ रहिवासी असावा
- किमान 0.60 हेक्टर स्वतःच्या मालकीची जमीन असावी
- शेततळे बांधण्यासाठी पुरेशी जागा उपलब्ध असावी
- शेतीला पाणीपुरवठा करण्यासाठी योग्य व्यवस्था असावी
प्राधान्य श्रेणी: अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, अपंग व्यक्ती, मागासवर्गीय आणि महिला शेतकऱ्यांना या योजनेत प्राथमिकता दिली जाते.
आवश्यक कागदपत्रे
योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
वैयक्तिक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड (मोबाइल नंबर लिंक केलेले)
- पॅन कार्ड
- जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
- रहिवासी पुरावा
- उत्पन्नाचा दाखला
- पासपोर्ट साइज फोटो
जमीन संबंधी कागदपत्रे:
- सातबारा उतारा
- आठ अ नकाशा
- जमीन मालकीचे कागदपत्रे
बँकिंग कागदपत्रे:
- बँक पासबुक (आधार सीडिंग केलेले)
- बीपीएल कार्ड (असल्यास)
अर्ज प्रक्रिया
या योजनेसाठी अर्ज ऑनलाइन पध्दतीने करावा लागतो. सुरुवातीला अर्ज प्रक्रिया वेगळ्या वेबसाइटवर होती, परंतु आता ती महाडीबीटी पोर्टलवर स्थलांतरित करण्यात आली आहे.
अर्ज करण्याची पायरी:
- महाडीबीटी वेबसाइटवर भेट द्या
- नवीन वापरकर्ता नोंदणी करा
- आधार क्रमांक आणि वापरकर्ता आयडीने लॉगिन करा
- ‘सिंचन साधने व सुविधा’ पर्याय निवडा
- ‘वैयक्तिक शेततळे’ हा पर्याय निवडा
- उपघटकांमध्ये योग्य पर्याय निवडा (इनलेट-आउटलेट शिवाय सुचवले जाते)
- शेततळ्याची आकारमान निवडा
- सर्व माहिती भरून अर्ज सबमिट करा
- आवश्यक फी भरा
योजनेचे फायदे
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना मिळणारे मुख्य फायदे:
आर्थिक फायदे:
- सरकारकडून मोठ्या प्रमाणात अनुदान
- शेतीचे उत्पादन वाढल्याने अधिक उत्पन्न
- दुष्काळामुळे होणारे नुकसान टाळता येते
तांत्रिक फायदे:
- आधुनिक पाणी व्यवस्थापन
- 24 तास पाणी उपलब्धता
- पीक उत्पादनात स्थिरता
पर्यावरणीय फायदे:
- भूजल पातळी वाढते
- पावसाचे पाणी संचयित होते
- मातीची धूप कमी होते
योजनेची व्याप्ती
महाराष्ट्र शासनाने या योजनेअंतर्गत राज्यभरातील शेतकऱ्यांना फायदा होईल अशी व्यापक योजना आखली आहे. विशेषतः दुष्काळग्रस्त भागातील शेतकऱ्यांना प्राधान्य देण्यात येते. या योजनेमुळे राज्यातील शेती क्षेत्रात क्रांतिकारी बदल घडून येण्याची अपेक्षा आहे.
‘मागेल त्याला शेततळे योजना’ ही महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक उत्तम संधी आहे. या योजनेद्वारे शेतकरी आपल्या शेतीत पाण्याची व्यवस्था करून उत्पादन वाढवू शकतो आणि आर्थिक स्थिती सुधारू शकतो. इच्छुक शेतकऱ्यांनी या योजनेचा लाभ घेऊन आपले भविष्य उज्ज्वल करावे.
अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. ही बातमी 100% खरी आहे याची आम्ही हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक आणि योग्य तपासणी करून पुढील प्रक्रिया करावी. अधिक माहितीसाठी संबंधित सरकारी कार्यालयांशी संपर्क साधावा.