saving bank account आजच्या काळात प्रत्येकाचे बँकेत बचत खाते असणे अत्यंत आवश्यक झाले आहे. परंतु अनेक खाताधारकांना हे माहित नसते की त्यांच्या बचत खात्यामध्ये ठराविक किमान रक्कम ठेवणे बंधनकारक असते. या नियमाचे उल्लंघन केल्यास बँका खाताधारकांकडून मोठ्या प्रमाणात दंडाची रक्कम आकारतात, ज्यामुळे वर्षभरात हजारो रुपयांचे नुकसान होऊ शकते.

किमान शिल्लक का आवश्यक आहे?

बँकांनी खाताधारकांसाठी किमान शिल्लक राखण्याची अट घालण्यामागे अनेक कारणे आहेत. बँका या रकमेचा वापर करून विविध वित्तीय व्यवहार करतात आणि कर्ज देण्याच्या कामी याचा उपयोग करतात. जेव्हा खाताधारक ठरलेली किमान रक्कम खात्यामध्ये ठेवत नाही, तेव्हा बँकेच्या तरलतेवर परिणाम होतो. त्यामुळे बँका या नियमाचे काटेकोरपणे पालन करण्याची अपेक्षा करतात.

नॉन-मेंटेनन्स शुल्काचे परिणाम

किमान शिल्लक न राखल्यास बँका दरमहा नॉन-मेंटेनन्स शुल्क आकारतात. हे शुल्क सामान्यतः 100 रुपयांपासून 750 रुपयांपर्यंत असू शकते, जे बँक आणि कमतरतेच्या रकमेवर अवलंबून असते. वर्षभरात हे शुल्क मोठ्या प्रमाणात वाढून खाताधारकांच्या खिशावर भार पडतो.

प्रमुख बँकांच्या किमान शिल्लक धोरणा

स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI)

भारतातील सर्वात मोठी सरकारी बँक असलेली SBI च्या विविध प्रकारच्या शाखांमध्ये वेगवेगळी किमान शिल्लक आवश्यकता आहे. मेट्रो आणि शहरी भागातील ग्राहकांना 3,000 रुपये मासिक सरासरी शिल्लक राखावे लागते. निम-शहरी भागातील खाताधारकांसाठी ही रक्कम 2,000 रुपये आहे, तर ग्रामीण भागातील ग्राहकांना केवळ 1,000 रुपये ठेवावे लागतात.

पंजाब नॅशनल बँक (PNB)

पीएनबी बँकेत देखील भौगोलिक स्थानानुसार किमान शिल्लकीची आवश्यकता वेगळी आहे. शहरी, निम-शहरी आणि मेट्रो भागातील नियमित बचत खाताधारकांना 2,000 रुपये मासिक सरासरी ठेवणे आवश्यक आहे. ग्रामीण भागातील खाताधारकांसाठी ही रक्कम 1,000 रुपये आहे.

HDFC बँक

खाजगी क्षेत्रातील प्रमुख बँक असलेली HDFC बँकेची किमान शिल्लक आवश्यकता तुलनेने जास्त आहे. शहरी आणि मेट्रो भागातील ग्राहकांना 10,000 रुपये राखावे लागतात. निम-शहरी भागात 2,500 रुपये आणि ग्रामीण भागात 5,000 रुपये किमान शिल्लक आवश्यक आहे.

ICICI बँक

ICICI बँकेची धोरण देखील HDFC सारखीच आहे. मेट्रो आणि शहरी शाखांमध्ये 10,000 रुपये, निम-शहरी भागात 5,000 रुपये आणि ग्रामीण भागात 2,000 रुपये किमान शिल्लक राखणे आवश्यक आहे. काही विशेष प्रकारच्या ग्रामीण खात्यांसाठी 1,000 रुपयांची सुविधा देखील उपलब्ध आहे.

इंडसइंड बँक

इंडसइंड बँकेने आपल्या शाखांचे वर्गीकरण A, B आणि K अशा प्रकारे केले आहे. A आणि B श्रेणीतील शाखांमध्ये 10,000 रुपये तर K श्रेणीतील शाखांमध्ये 5,000 रुपये किमान शिल्लक राखणे आवश्यक आहे.

येस बँक

येस बँकेच्या सर्व बचत खाताधारकांना 10,000 रुपये किमान शिल्लक राखणे आवश्यक आहे. या नियमाचे उल्लंघन केल्यास दरमहा 500 रुपयांपर्यंत दंड आकारला जातो.

कोटक महिंद्रा बँक

कोटक महिंद्रा बँकेत एज सेव्हिंग्ज खात्यासाठी 10,000 रुपये किमान शिल्लक आवश्यक आहे. परंतु त्यांचे कोटक 811 डिजिटल बचत खाते पूर्णपणे निःशुल्क आहे आणि त्यासाठी कोणतीही किमान शिल्लक आवश्यकता नाही.

किमान शिल्लक न राखल्यास काय करावे?

जर तुमच्या खात्यामध्ये किमान शिल्लक राखणे कठीण जात असेल, तर तुम्ही पुढील पर्याय विचारात घेऊ शकता:

1. जिरो बॅलेन्स खाते: अनेक बँका जिरो बॅलेन्स बचत खाते ऑफर करतात
2. प्राथमिक कृषी पतसंस्था: ग्रामीण भागातील लोकांसाठी येथे कमी आवश्यकता असते
3. पोस्ट ऑफिस बचत खाते: इंडिया पोस्टचे बचत खाते एक चांगला पर्याय आहे
4. पेमेंट बँक: पेटीएम, एअरटेल सारख्या पेमेंट बँकामध्ये किमान शिल्लक आवश्यकता नसते

सल्ला आणि टिप्स

बचत खाते निवडताना फक्त किमान शिल्लकच नव्हे तर इतर सुविधा देखील विचारात घ्या. एटीएम शुल्क, ऑनलाइन व्यवहार शुल्क, चेकबुक शुल्क इत्यादी बाबी तपासा. तुमच्या आर्थिक परिस्थितीनुसार योग्य प्रकारचे खाते निवडा.

नियमित खर्चाच्या पैशांव्यतिरिक्त काही रक्कम नेहमी खात्यामध्ये ठेवा जेणेकरून अनपेक्षित खर्चाच्या वेळी किमान शिल्लक कमी होऊ नये. मोबाइल बँकिंगचा वापर करून नियमितपणे खात्याची शिल्लक तपासत रहा.

---

अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून संकलित केली आहे. आम्ही या बातमीच्या 100% सत्यतेची हमी देत नाही. कृपया काळजीपूर्वक विचार करून आणि संबंधित बँकेशी थेट संपर्क साधून पुष्टी घेतल्यानंतरच कोणतीही कारवाई करा. बँकांची धोरणे वेळोवेळी बदलत राहतात, त्यामुळे नवीनतम माहितीसाठी अधिकृत स्रोतांचा संदर्भ घ्या.