20th installment of PM Kisan देशभरातील कोट्यवधी शेतकऱ्यांसाठी एक उत्साहवर्धक बातमी आहे. केंद्र सरकारकडून प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजनेचा 20वा हप्ता जून 2025 मध्ये वितरित करण्याची शक्यता व्यक्त करण्यात येत आहे. हा निर्णय विशेषत: खरीप हंगामाच्या तोंडावर शेतकऱ्यांना मोठा दिलासा देणारा आहे.

योजनेचा आढावा आणि मागील हप्त्यांची स्थिती

प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजना ही भारत सरकारची एक महत्वपूर्ण योजना आहे, ज्याअंतर्गत पात्र शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपयांची आर्थिक मदत प्रदान केली जाते. ही रक्कम तीन समान हप्त्यांमध्ये, म्हणजेच प्रत्येक चार महिन्यांनी 2,000 रुपये प्रमाणे वितरित केली जाते.

सध्या या योजनेअंतर्गत एकूण 19 हप्ते वितरित झाले आहेत. शेवटचा 19वा हप्ता फेब्रुवारी 2025 मध्ये शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा करण्यात आला होता. या हप्त्यामध्ये सुमारे 9.8 कोटी शेतकऱ्यांना 22,000 कोटी रुपयांची रक्कम वितरित करण्यात आली होती.

20वा हप्ता कधी अपेक्षित आहे?

मागील हप्त्यांच्या वितरणाच्या नमुन्यानुसार, दर चार महिन्यांनी हप्ता वितरित करण्याची प्रथा आहे. 18वा हप्ता ऑक्टोबर 2024 मध्ये आणि 19वा हप्ता फेब्रुवारी 2025 मध्ये वितरित झाला होता. या गणनेनुसार, 20वा हप्ता जून 2025 च्या पहिल्या किंवा दुसऱ्या आठवड्यामध्ये वितरित होण्याची शक्यता आहे.

तज्ञांच्या मते, जून महिन्याच्या 10 तारखेपूर्वी ही रक्कम लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या खात्यामध्ये जमा होण्याची शक्यता आहे. तथापि, अजूनपर्यंत सरकारकडून अधिकृत जाहीरात करण्यात आलेली नाही.

खरीप हंगामाचे महत्व

20वा हप्ता वितरित करण्याचा निर्णय खरीप हंगामाच्या संदर्भात अत्यंत महत्वपूर्ण आहे. खरीप हंगामाची पेरणी जून-जुलै महिन्यांमध्ये सुरू होते, आणि या काळात शेतकऱ्यांना बियाणे, खते आणि इतर कृषी निविष्ठांची गरज असते. या वेळी आर्थिक मदत मिळणे शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होतो.

या योजनेचा मुख्य उद्देश छोट्या आणि सीमांत शेतकऱ्यांना आर्थिक स्थिरता प्रदान करणे आहे. दरवर्षी मिळणारी 6,000 रुपयांची ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या तत्काळ गरजा भागवण्यासाठी मदत करते.

योजनेतील नवीन बदल आणि नियम

सरकारने योजनेत काही महत्वपूर्ण बदल केले आहेत. आता एका कुटुंबातील केवळ एकाच व्यक्तीला या योजनेचा लाभ मिळू शकतो. यापूर्वी एकाच कुटुंबातील पती-पत्नी, मुलगा-मुलगी सर्वजण स्वतंत्रपणे या योजनेचा लाभ घेऊ शकत होते, परंतु आता हा नियम बदलण्यात आला आहे.

या नवीन नियमाचा उद्देश योजनेचा लाभ अधिकाधिक शेतकरी कुटुंबांपर्यंत पोहोचवणे आहे आणि योजनेची पारदर्शकता वाढवणे आहे.

लाभार्थी होण्यासाठी आवश्यक अटी

योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खालील अटी पूर्ण करणे आवश्यक आहे:

ई-केवायसी पूर्ण करणे: सर्व लाभार्थी शेतकऱ्यांनी त्यांची ई-केवायसी (eKYC) पूर्ण करणे आवश्यक आहे. ई-केवायसी म्हणजे आधार कार्डाद्वारे ओळख पटवणे. ही प्रक्रिया pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर केली जाऊ शकते.

आधार-बँक खाते जोडणी: शेतकऱ्यांचे आधार कार्ड त्यांच्या बँक खात्याशी जोडलेले असणे आवश्यक आहे. तसेच बँक खात्यातील नाव आणि आधार कार्डातील नाव यांमध्ये कोणताही फरक नसावा.

भूमि अभिलेखाची पडताळणी: शेतकऱ्यांकडे वैध शेतजमीन असणे आवश्यक आहे आणि त्यांच्या भूमि अभिलेखांमध्ये कोणत्याही प्रकारची चूक नसावी.

डीबीटी सुविधा: बँक खात्यामध्ये डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर (DBT) सुविधा सक्रिय असणे आवश्यक आहे.

योजनेचा लाभ कसा तपासावा?

शेतकरी खालील पायऱ्या अनुसरून त्यांची स्थिती तपासू शकतात:

पहिली पायरी म्हणजे pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. वेबसाइटवर ‘लाभार्थी स्थिती’ या पर्यायावर क्लिक करावे. यानंतर आधार नंबर, खाते नंबर किंवा मोबाइल नंबर टाकून स्थिती तपासता येते.

तसेच ‘लाभार्थी यादी’ या पर्यायातून राज्य, जिल्हा, तालुका आणि गाव निवडून स्वतःचे नाव यादीत आहे का ते तपासता येते.

योजनेचे आर्थिक महत्व

प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजना हे भारतातील सर्वात मोठ्या प्रत्यक्ष आर्थिक हस्तांतरण योजनांपैकी एक आहे. या योजनेअंतर्गत सुमारे 12 कोटी शेतकरी कुटुंबांना लाभ मिळतो.

दरवर्षी या योजनेअंतर्गत सुमारे 75,000 ते 80,000 कोटी रुपयांचे वितरण केले जाते. ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये थेट जमा केली जाते, ज्यामुळे मध्यस्थांचा हस्तक्षेप टाळता येतो.

तांत्रिक बाबी आणि अडचणी

काही वेळा तांत्रिक अडचणींमुळे शेतकऱ्यांना हप्ता मिळण्यास विलंब होतो. मुख्य कारणे पुढीलप्रमाणे आहेत:

ई-केवायसी पूर्ण न झाल्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांचे हप्ते थांबतात. आधार कार्ड आणि बँक खाते यांमधील माहितीत फरक असल्यास देखील अडचणी येतात. भूमि अभिलेखांमध्ये चुकीची माहिती असल्यास योजनेचा लाभ मिळत नाही.

या सर्व समस्यांचे निराकरण स्थानिक कृषी विभागाच्या कार्यालयात किंवा ब्लॉक कार्यालयात जाऊन केले जाऊ शकते.

20वा हप्ता जून 2025 मध्ये वितरित झाल्यानंतर, 21वा हप्ता ऑक्टोबर 2025 मध्ये अपेक्षित आहे. योजनेच्या नियमानुसार, दरवर्षी तीन हप्ते वितरित केले जातात – एप्रिल ते जुलै, ऑगस्ट ते नोव्हेंबर आणि डिसेंबर ते मार्च या कालावधीत.

शेतकऱ्यांसाठी सल्ला

योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खालील बाबींकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे:

नियमित अंतराने pmkisan.gov.in वेबसाइटवर जाऊन स्वतःची स्थिती तपासावी. ई-केवायसी पूर्ण केली नसेल तर ती लवकरात लवकर पूर्ण करावी. आधार कार्ड आणि बँक खाते यांची माहिती एकसारखी असल्याची खात्री करावी.

भूमि अभिलेखांची वेळोवेळी पडताळणी करावी आणि चुका असल्यास त्या दुरुस्त करावा. बँक खात्यामध्ये डीबीटी सुविधा सक्रिय ठेवावी.

योजनेचा सामाजिक प्रभाव

प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजनेचा शेतकरी समुदायावर व्यापक सकारात्मक प्रभाव झाला आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीमध्ये सुधारणा झाली आहे आणि त्यांची खरेदी शक्ती वाढली आहे.

विशेषत: छोट्या आणि सीमांत शेतकऱ्यांना या योजनेचा मोठा फायदा झाला आहे. या योजनेमुळे शेतकरी कर्जाच्या जाळ्यात अडकण्यापासून काही प्रमाणात वाचले आहेत.

सरकारी धोरण आणि भविष्याची योजना

केंद्र सरकार शेतकरी कल्याणासाठी विविध योजना राबवत आहे. PM किसान योजना ही त्यापैकी एक महत्वपूर्ण योजना आहे. सरकार या योजनेचा विस्तार करण्याच्या दिशेने काम करत आहे.

काही तज्ञांच्या मते, भविष्यात या योजनेअंतर्गत मिळणारी रक्कम 2,000 रुपयांवरून 3,000 रुपयांपर्यंत वाढवली जाऊ शकते. तथापि, यासंदर्भात अद्याप कोणतीही अधिकृत घोषणा करण्यात आलेली नाही.

प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी योजनेचा 20वा हप्ता जून 2025 मध्ये वितरित होण्याची शक्यता आहे. हा हप्ता शेतकऱ्यांसाठी खरीप हंगामाच्या तोंडावर मोठा आधार ठरणार आहे.

शेतकऱ्यांनी आपली ई-केवायसी पूर्ण करणे, आधार-बँक खाते जोडणी करणे आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अपडेट करणे आवश्यक आहे. तसेच नियमित अंतराने अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन स्थिती तपासत राहणे गरजेचे आहे.

ही योजना भारतीय शेतकऱ्यांसाठी एक वरदान ठरली आहे आणि त्यांच्या आर्थिक सुदृढतेसाठी महत्वपूर्ण भूमिका बजावत आहे.

---

अस्वीकरण: वरील माहिती इंटरनेट प्लॅटफॉर्मवरून घेण्यात आली आहे. ही बातमी 100% खरी आहे याची आम्ही हमी देत नाही. त्यामुळे कृपया विचारपूर्वक पुढील प्रक्रिया करा. अधिक अधिकृत माहितीसाठी pmkisan.gov.in या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.